متغیرهای کلان فرهنگی
هم فرستنده و هم دریافت کننده پیام، تحت تأثیر محرکه ای داخلی و خارجی هستند. در هنگام برقراری ارتباط کاری و تجاری در یک کشور خارجی، باید از این تفاوتها آگاه بود
مذهب: در برخی کشورها مانند آمریکا مردم تنوع مذاهب را پذیرفته اند. در این کشور، پروتستانها،کاتولیکها، بهاییها، بوداییها، هندوها، مسلمانان، یهودیان و پیروان دیگر مذاهب با عقاید و باورهای خاص خود به طور مسالمت آمیز در کنار یکدیگر زندگی میکنند. این تنوع مذهب در کشورهای دیگر، کمتر دیده میشود و مردم هم کمتر پذیرای آن هستند. گاه حتی کینه ها و دشمنی های تاریخی میان پیروان مذاهب گوناگون، مانع از گسترش روابط تجاری میان افراد، شرکتها و کشورها می شود. .یه طور مثال مسلمانان، بودایی ها و هندوها در اکثر کشورهای دنیا زندگی میکنند و در هر سه مذهب، نوش یدن الکل امری ناپسند است.
بنابراین برای برقراری ارتباط کاری با افرادی که پیرو این مذاهب و آیینها هستند، پذیرایی با مشروبات الکلی، گاه می تواند مانعی در برابر برقراری ارتباط صمیمانه ایجاد کند. پس برای برقراری ارتباط بهتر و موثرتر، درک گوناگونی الگوهای مذهبی مختلف، ضروری به نظر میرسد.
زبان: زبان مهمترین عنصر محدودیت ساز در ارتباطات اس ت که تمامی متغیرها را تحت الشعاع خود قرار میدهد. جز در مواردی که فرستنده و دریافت کننده هر دو به زبانی مشترک صحبت میکنند، در بقیه موارد ارتباطات تجاری با مشکلاتی مواجه خواهد شد. از سوی دیگر، تفاوتهای گسترده ای که بین ساختار و قواعد و نیز معانی واژگان در زبانهای مختلف وجود دارد، ترجمه یکسان را مشکل ساخته است. یکی از دلایل این تفاوتها، این است که زبانها بر مبنای مفاهیم، تجربیات، دیدگاه ها و فرهنگ هایی ساخته میشوند که زمینه رشد آنها را ایجاد کرده اند. این تفاوتها، خود منجر به تفاوت معانی ضمنی کلمات از فرهنگی به فرهنگ دیگر میشود. روزی یکی از نمایندگان فروش شرکت کوکاکولا، مایوس و ناامید از خاورمیانه بازگشت. دوستی از وی پرسید:چرا در کشورهای عربی موفق نشدی؟» وی جواب داد: هنگامی که من به آنجا رفتم، مطمئن بودم که میتوانم موفق شوم و فروش خوبی داشته باشم. اما مشکلی که داشتم این بود که من عربی نمیدانستم. پس تصمیم گرفتم که پیام خود را از طریق پوستر به آنها انتقال دهم. بنابراین سه پوستر را طراحی کردم: پوستر اول مردی را نشان میداد که خسته و کوفته در بیابان بیهوش افتاده بود. پوستر دوم مردی را در حال نوشیدن کوکاکولا نشان میداد. پوستر سوم مردی بسیارسرحال و شاداب را نشان می داد. پوسترها را در همه جا چسباندم.» دوستش پرسید: آیا این روش، به کار آمد؟» وی جواب داد: متاسفانه من نمی دانستم عرب ها از راست به چپ می خوانند و لذا آنها ابتدا تصویر سوم، سپس دوم و بعد اول را دیدند»
تعلیم و تربیت: نظام آموزش و پرورش در همه کشورها یکسان نیست. حتی نحوه تدریس و عملکرد دانشگاهها و دانشکده های بینالمللی نیز با یکدیگر متفاوت است.
برنامه درسی، روش آموزشی و نظام ارزیابی در جوامع مختلف، متفاوت است. همچنین مدارک تحصیلی مختلف، ارزشهای علمی متفاوتی در کشورهای مختلف دارند. به طور کلی شیوه آموزش، با تاریخ هر ملت و میزان توسعه اجتماعی آن ملت ارتباط مستقیمی دارد. برای نمونه، در حوزه مطالعات مدیریتی، تعداد اندکی از دانشکدههای آلمانی به مباحث ارتباطات مدیریتی و بازرگانی میپردازند و بیشتر این نوع آموزشها بیرون از دانشگاهها و در سمینارهای عمومی و خصوصی توسط افراد غیردانشگاهی که صاحب تجربه های موفق در این زمینه هستند، آموزش داده میشود. اما در کشورهایی چون ایران و هند، در بیشتر دانشکده های بازرگانی این واحدها در برنامه درسی دانشجویان قرار دارند و صرفا به صورت نظری تدریس می شوند. بنابراین فارغ التحصیلان رشته مدیریت از دانشگاه های مختلف، معلومات و برداشتهای متفاوتی نسبت به نحوه مدیریت و اداره یک نهاد یا سازمان خواهند داشت. همچنین میزان تعامل بین دانشگاهها و صنایع نیز در کشورهای گوناگون، متفاوت است.
اقتصاد: میزان در دسترس بودن سرمایه، میزان دسترسی به راه و ترابری پیشرفته و نیز الگوی متوسط زندگی، از اجتماعی به اجتماع دیگر تفاوت دارد. فرصت وام گرفتن،میزان تورم، نرخ برابری ارز، تجارت و توانایی کشورها در گسترش توان اقتصادی خود، همگی ارتباطات تجاری را تحت تأثیر قرار می دهند. در کشوری مانند آمریکا باسیستم کارآفرینی آزاد، رقیبان تجاری هر یک خود قیمت کالاها را تنظیم میکنند. این در حالی است که ده کشور عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک،) قیمت نفت را توسط دولتهای خود تعیین میکنند. همچنین در ژاپن، بیشتر تولید کننده ها و بازرگانان قبل از تولید انبوه و یا تغییر در نوع تجارت خود، قیمتها را با دولت هماهنگ میکنند.
در نمونه ای دیگر، میتوان مشاهده کرد که بازرگانان آمریکایی معمولا با نادیده گرفتن جزئیات، حسن نیت خود را نشان میدهند. آنها بر این باورند که: بگذار درباره نکات اصلی توافق کنیم، جزئیات درست خواهند شد،»اما بازرگانان یونانی به جزئیات اهمیت بسیاری میدهند.
ت: نوع حکومت و نیز مفهوم دموکراسی از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. تغییرات ی گسترده در یک کشور، تجارت و اقتصاد آن کشور را تحت الشعاع خود قرار می دهند. در واقع، تغییرات ناگهانی می توانند علاقه یک شرکت را برای داشتن روابط تجاری با کشوری که در یک محیط ی نا آرام قرار دارد و احتمال میرود که این امر منجر به شکل گیری اقتصادی نابسامان در آن کشور شود، تحت تأثیر قرار میدهد. وجود یا نبود ثبات ی در کشوری که قرار است طرف تجاری قرار بگیرد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است .
منبع:پازکی زاده ،زهرا و تیشه یار ،ماندانا(1389).چالشهای ارتباطی درروابط میان فرهنگی،تدبیر ،شماره 219
درباره این سایت